Cynamon był kiedyś jednym z najbardziej pożądanych towarów na świecie. Uważany był za ambrozję bogów.

Wierzono, że leczy nie tylko umysł, ale i ciało, nadając mu przy okazji „boski kolor”. Najwcześniejsze doniesienia o cynamonie jako składniku środków balsamujących pochodzą z czasów starożytnego Egiptu w 2000 r. p.n.e. Cynamon był również używany w Starym Testamencie jako składnik oleju namaszczającego. Kilka tysięcy lat temu pochodzenie cynamonu było owiane tajemnicą. A dziś postaramy się rozwiać wszelkie tajemnice na temat właściwości olejku eterycznego z tej rośliny.

Fascynujący artykuł o właściwościach olejku eterycznego z cynamonu można znaleźć w zimowym wydaniu kwartalnika „AROMATERAPIA”. Postaramy sie przybliżyć najważniejsze jego tezy, zachęcamy jednak do kupna tego numeru kwartalnika – na dole tego tekstu znajdziecie informacje jak można to zrobić.

Europejczycy wiedzieli jedynie, że jest on importowany jest zza Morza Czerwonego przez porty egipski. Krążyło wówczas wiele historii opowiadających historię jego źródła. Snuto opowieści o tym, że cynamon został wyciągnięty z sieci zarzuconych u źródła Nilu, bądź przyniesiony ludziom przez mityczne ptaki gniazdujące na najwyższych szczytach gór. Inna opowieść głosiła, że cynamon był zbierany w głębokich kanionach strzeżonych przez potworne węże. Rzymski filozof Pliniusz Starszy, uważał, że cynamon był transportowany z Etiopii na tratwach pozbawionych wioseł i żagli i napędzanych jedynie odwagą sterujących nią ludzi.

Nie da się ukryć, że cynamon jest wyjątkowo aromatyczną przyprawą nadającą potrawom dodatkowej słodyczy oraz intensyfikującą ogólne odczucia smakowe. Jednakże, w medycynie jest znany już od 5 tysięcy lat i stosowany jako medykament. Egipcjanie, Fenicjanie i Izraelici cenili korę cynamonowców na równi ze złotem [1,2]. Wykorzystywano ją bowiem do wyrobu kadzideł, maści, balsamów, natomiast sam olejek eteryczny był stosowany jako antidotum na ukąszenia jadowitych węży i rozmaite trucizny, a także do balsamowania zwłok.

Olejek cynamonowy pozyskiwany jest z cynamonowca cejlońskiego oraz niekiedy z gatunków pokrewnych. Wszystkie części rośliny zawierają olejek eteryczny. Najpopularniejszy jest olejek z kory pnia (1-1,5%) i liści (0,8-2%), jednakże pozyskuje się go również z jagód (ok. 0,5-1%), kwiatów (ok. 0,3%), kory korzenia (ok. 2%) i szypułek (ok. 0,3%) [6,7,15,31]. Istotne jest to, że pojęcie olejek cynamonowy (bez wskazania na konkretną część rośliny) odnosi się do olejku z kory pnia, który jest najpopularniejszy. Jest to ważne, szczególnie, że olejki z różnych części rośliny różnią się składem.

W przemyśle i lecznictwie najbardziej ceniony jest olejek z kory pnia C. verum. Surowcem do hydrodestylacji jest kora gorszej jakości lub odpadki po produkcji cynamonu. Posiada on delikatny aromatyczny, korzenny aromat i smak oscylujący pomiędzy słodyczą a ostrością, lekko piekący.

Olejek cynamonowy, jest uważany za silny środek przeciwdrobnoustrojowy. Wykazuje właściwości przeciwwirusowe (wobec ludzkich rota wirusów), przeciwpasożytnicze (wobec świerzbowca, wszy), a także bakteriobójcze wobec szerokiej gamy bakterii, w tym chorobotwórczych, patogennych, oportunistycznych, beztlenowych. Olejek eteryczny, ze względu na wysoką zawartość aldehydu cynamonowego i jego pochodnych, jest skutecznym środkiem owadobójczym.

ldehyd cynamonowy izolowany z olejku z kory posiada aktywność antybakteryjną wobec Gram-dodatnich bakterii Staphylococcus aureus i Bacillus cereus oraz Gram-ujemnych bakterii Escherichia coli, Proteus mirabilis, Klebsiella pneumonia i Pseudomonas aeruginosa

Wykazano, że składniki olejku eterycznego zaburzają syntezę komórek grzybów poprzez reakcję z grupami sulfhydroaktywnymi obecnych w nich enzymów. Aldehyd cynamonowy i eugenol mogą przenikać bony komórkowe bakterii i wchodzić w reakcję z enzymami, białkami oraz składnikami warstwy lipopolisacharydowej ich otoczek, co w konsekwencji zaburza prawidłowe funkcjonowanie procesów życiowych komórki

Posiada właściwości przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwkaszlowe, przeciwalergiczne, antyseptyczne, przeciwskurczowe. Jest afrodyzjakiem, środkiem ściągającym i wiatropędnym [5,18]. Stosowany jest w leczeniu reumatyzmu, chorób stawów, bólach zębów i dziąseł, chorobach układu oddechowego i moczowego

Potwierdzeniem leczniczych właściwości cynamonu było umieszczenie go w Farmakopei Wirttemberskiej z 1750 roku oraz w Farmakopei Królestwa Polskiego z 1817 roku. Cynamon jest powszechnie używany jako przyprawa, surowiec spożywczy, środek aromatyzujący i składnik środków farmakologicznych.

Ze względu na zawartość związków biologicznie aktywnych , spożywanie cynamonu niesie ze sobą wiele korzyści zdrowotnych. Obniża poziom LDL (tzw. „zły cholesterol”), trójglicerydów oraz cholesterolu całkowitego. Posiada właściwości przeciwcukrzycowe, u chorych na cukrzycę typu 2 obniża poziom cukru we krwi i zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań pocukrzycowych. Przyjmowanie pół łyżeczki cynamonu dziennie poprawia insulinooporność (obniżoną wrażliwości organizmu na działanie insuliny) i dodatkowo pomaga kontrolować wagę ciała. Wapń i błonnik obecny w cynamonie mają działanie kardioprotekcyjne i wspomagają leczenie chorób sercowo-naczyniowych, głównie chorób tętnicy wieńcowej i nadciśnienia. Cynamon leczy wrzody żołądka, łagodzi bóle menstruacyjne, bóle stawów, wspomaga leczenie zaburzeń przewodu pokarmowego (nadkwasota, niestrawność, nudności, wymioty, biegunka, wzdęcia) i moczowego (działanie moczopędne) oraz zmian trądzikowych skóry. Wspiera pracę mózgu i poprawia jego aktywność, jest pomocny w usuwaniu napięcia nerwowego i leczeniu zaburzeń pamięci. Ze względu na wysoką zawartość aldehydu cynamonowego, działa przeciwzakrzepowo i poprawia krążenie krwi. Jest lekiem na przeziębienie, choroby zatok i przewlekły kaszel. Posiada właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne, w związku z czym jest używany jako odświeżacz do ust (płukanie ust wodą z cynamonem bądź żucie lasek cynamonu).

Artykuł

„POTENCJAŁ BIOLOGICZNY DRZEMIĄCY W CYNAMONOWCACH – OLEJKI ETERYCZNE CYNAMONOWY, KASJOWY I KAMFOROWY”

autorzy:

MGR INŻ. JUSTYNA DĄBROWSKA

DR HAB. KRZYSZTOF ŚMIGIELSKI